ปริศนาธรรม “สี่คนหาม สามคนแห่ หนึ่งคนนั่งแคร่ สองคนพาไป”

สี่คนหาม ตามตำนาน ท่านกล่าวย้ำ
คือดินน้ำ ลมไฟ ในธาตุขันธ์
ประกอบเป็น ตัวตน แตกต่างกัน
ต่างเผ่าพันธุ์ เพราะกรรม ที่ทำมา
สามคนแห่ นั้นไซร้ คือไตรลักษณ์
ใกล้ตัวนัก แต่เหมือนไกล ไม่ศึกษา
อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา
มิอาจพา หลุดพ้น วังวนมาร
อีกหนึ่งคน นั่งแคร่ นั้นแน่นัก
มาหลงรัก ว่าเป็นเรา น่าสงสาร
เมื่อเกิดขึ้น ก็คงอยู่ ได้ไม่นาน
ย่อมถึงกาล ดับไป แต่ไรมา
ยามมอดม้วย ชีวา ต้องลาจาก
มีเพื่อนยาก สองคน ตามไปหา
คือบุญบาป เท่านั้น ติดตามมา
บุญรักษา บาปชดใช้ ไปตามกรรม
ปริศนา ธรรมนี้ไซร้ สอนให้คิด
เพื่อเตือนจิต ตนไว้ ไม่ถลำ
มีสติ ระลึกได้ ใส่ใจจำ
ถึงพระธรรม คำสอน พระศาสดา
สรุปให้เข้าใจสั้น ๆ ก็คือ
1. สี่คนหาม ร่างกายของคนประกอบด้วยธาตุทั้งสี่ คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ เมื่อคนตายหรือร่างกายแตกดับ
คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ แตกดับ อันดับแรก ลมจะดับก่อน เมื่อลมดับ ไฟก็จะดับตามมา
ดังจะเห็นว่าเมื่อสิ้นลมหายใจแล้วกายจะเย็น ต่อมาดินและน้ำก็จะดับตามเกิดการเน่าเหม็น พุพอง สลายลง
2. สามคนแห่ คือ อนิจจัง ความไม่เที่ยง ทุกขัง ความเป็นทุข อนัตตา ความไม่มีตัวตน เมื่อเกิดมาแล้ว
จะมี 3 สิ่งนี้มาด้วยทุกคน
2.1 มีเกิด มีแก่ มีเจ็บมีตาย หมุนเวียนเป็นสังสารวัฎ เรียกว่า อนิจจังไม่เที่่ยง
2.2 ทุกขัง ความเป็นทุกข์ของสิ่งทั้งปวง คือ ความทนอยู่ในสภาพเดิมไม่ได้
2.3 ทุกสรรพสิ่งในโลกล้วน มีเกิดขึ้น มีตั้งอยู่ และดับไป เรียกว่าอนัตตา
3. หนึ่งคนนั่งแคร่ คือ จิตของเรา นั่นเอง เมื่อเรามีชิวิตอยู่ จิต ตัวนี้จะอยู่กับเราซึมซับเอาบุญ
เมื่อเราทำความดีหรือบุญกุศล ซึมซับเอาบาป เมื่อเราทำบาป อกุศล แต่เมื่อเราตายไป จิต นี้แหละ
จะเป็นผู้ไปยังปรโลก พูดง่าย ๆ ว่าถึงร่างเราตายจิตไม่ตาย จิตเป็นตัวเดินทาง
1.ไปที่ดีเรียกว่าสุขติ ถ้ามีบุญเช่นเกิดเป็นมนุษย์ในโลก เกิดเป็นเทวดาในสวรรค์ เกิดเป็นพรหมในพรหมโลก
2.ไปที่ไม่ดี เรียกว่าทุขคติ เช่นเกิดเป็นสัตว์นรก ในนรก เกิดเป็นเปรตในโลก เกิดเป็นสัตว์เดรัจฉาน ในโลก เป็นต้น
4. สองคนพาไป คือ บุญและบาป สองสิ่งนี้ จะติดกับดวงจิตไปยามตาย คนทั่วไปเรียกว่าวิญญาณ อันที่จริงแล้ว คือจิต
นั่นเองที่ไม่ตายไปพร้อมกับร่างกาย
แต่ดวงจิต จะล่องลอยออกไปตามแรงของบุญหรือบาป ถ้าแรงบุญมากก็ไปที่สูง เรียกว่าสุขคติ(คติ แปลว่า ที่ไป)
แสดงเจตนา
ข้าพเจ้า นายนิคม พวงรัตน์ ขอแสดงเจตนาเผยแพร่บทความนี้ ให้กับสาธารณะผู้ใดต้องการที่จะนำไปเพื่ออ่าน
หรือจะนำไปเผยแพร่ต่อไป ก็ขอให้นำไปได้เลย ข้าพเจ้าจัดทำขึ้นเพราะมีความศรัทธาในพระพุทธศาสนา
จัดทำขึ้นเพื่อเป็นพุทธบูชา ธรรมบูชา สังฆบูชา และอยากให้วิญญูชนได้รับรู้เรื่องราวของพุทธศาสนา
เพื่อเป็นแนวทางในการปฏิบัติให้ถึงพร้อมด้วย ทาน ศีล ภาวนา อันเป็นรากเหง้าของกุศลกรรม
ขอบุญกุศลเจตนาครั้งนี้ ได้เป็นนิสสัยปัจจัยที่จะนำไปสู่พระนิพพานในชาตินี้ หรือในอนาคตกาลด้วยเทอญ
ขอบคุณ ภาพจากอินเตอร์เน็ต